
Nadciśnienie – leczenie niefarmakologiczne
Nadciśnienie – leczenie niefarmakologiczne -
Ważnym elementem leczenia NT jest postępowanie niefarmakologiczne, które powinno być nieodłącznym elementem leczenia. Pozwala ono na zmniejszenie dawek leków p/nadciśnieniowych, a niejednokrotnie nawet na ich odstawienie. Badania kliniczne dowodzą, że efekt hipotensyjny odpowiednio ukierunkowanych modyfikacji stylu życia może być równoważny efektom stosowania 1 leku hipotensyjnego. Odpowiednie zmiany stylu życia mogą skutecznie opóźniać nadciśnienie lub zapobiegać jego wystąpieniu, opóźniać farmakoterapię lub pozwalać na jej uniknięcie, a także redukować NT u osób już stosujących leczenie. Dodatkowo – zmiany stylu życia (oprócz obniżania wartości RR) przyczyniają się także do kontroli innych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego. Zalecane zmiany stylu życia o udowodnionej skuteczności to:
- ograniczenie spożycia soli
- ograniczenie spożycia alkoholu
- duże spożycie warzyw, dieta ubogotłuszczowa
- redukcja masy ciała
- systematyczny wysiłek fizyczny
- zaprzestanie palenia tytoniu
ograniczenie spożycia soli
Istnieje duża zależność między spożyciem soli, a nadciśnieniem tętniczym, a jej nadmierne spożycie przyczynia się do powstania oporności w leczeniu NT. Standardowo spożycie soli wynosi ok 9-12 g dziennie i wykazano, że u osób z nadciśnieniem ograniczenie jej spożycia do 5g/dobę redukuje ciśnienie tętnicze o 4-5mmHg. Poleca się unikanie dosalania potraw i zmniejszenie spożycia produktów zawierających „ukryte” źródła soli takich jak białe pieczywo, przetworzone mięsa, sery, margaryny.
ograniczenie spożycia alkoholu
Zmniejszenie spożycia alkoholu do nie więcej niż 20-30g etanolu dziennie u mężczyzn i 10-20g u kobiet pozwala na zmniejszenie wartości RR o ok. 1-1,5mmHg, a także wiąże się z mnieszą częstością występowania obturacyjnego bezdechu sennego ( tzw. „chrapanie”) nasilającego nadciśnienie
duże spożycie warzyw, dieta ubogotłuszczowa
Zaleca się spożywanie warzyw, ubogotłuszczowych produktów mlecznych, produktów pełnoziarnistych, ograniczenie tłuszczów nasyconych i cholesterolu. Poleca się spożywanie ryb – co najmniej 2 razy w tygodniu, a spożycie warzyw powinno wynosić 300-400 g dziennie.
Co do kwestii spożycia kawy u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym nie ma jednoznacznych danych naukowych
pamietajosercu.pl
redukcja masy ciała
NT silnie koreluje z nadwagą i otyłością. redukcja masy ciała o około 5 kg powoduje zmniejszenie wartości ciśnienia skurczowego o 4,4 mmHg. Poleca się dążenie do utrzymania prawidłowej masy ciała (BMI ok. 25kg/m kw) i obwodu pasa (<102cm u mężczyzn i <88cm u kobiet)
systematyczny wysiłek fizyczny
Systematyczny wysiłek fizyczny aerobowy korzystnie działa zarówno w prewencji jak i w leczeniu nadciśnienia tętniczego i u pacjentów z NT powoduje obniżenie RR o prawie 7 mmHg!
Zaleca się umiarkowanie intensywną aktywność fizyczną 30min dziennie przez 5 dni w tygodniu – chodzenie, bieganie, pływanie, jazda na rowerze) Poleca się aerobowy trening interwałowy i dynamiczny trening oporowy (rozwój siły mięśniowej połączony z ruchem), nie zaleca się natomiast izometrycznego treningu oporowego (rozwój siły mięśniowej bez komponenty ruchowej). Aktywność w trakcie ćwiczeń powinna pozwolić na utrzymanie tętna treningowego na poziomie 65-75% limitu tętna dla wieku.
zaprzestanie palenia tytoniu
wiedza nt szkodliwości palenia tytoniu jest powszechna, jego palenie powoduje istotny wzrost RR i częstości akcji serca, które utrzymują się ponad 15min po wypaleniu 1 papierosa. Palenie jest istotnym czynnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego (choroba niedokrwienna serca, udary mózgu, zawały serca). Jeżeli jest konieczne, lekarz może zastosować leczenie wspomagające rzucenie palenia – obecnie w zalecenia znajdują się bupropion i wareniklina.
Powyższe zmiany stylu życia poleca się stosować u wszystkich pacjentów z nadciśnieniem tętniczym
źródło: Wytyczne ESH/ESC dotyczące postępowania w nadciśnieniu tętniczym w 2013 roku
opracował lek. med. Aleksander Wiśniewski, Kardiolog